Puberteit

De puberteit is een levensfase waarin de meeste jongeren snelle en ingrijpende ontwikkelingen doormaken. In de richtlijn seksuele ontwikkeling staat weergegeven dat de puberteit gepaard gaat met een verhoogd risico op de toename in emotionele problemen en gedragsproblemen (Maris et al., 2020). Het is de levensfase waarin secundaire geslachtskenmerken zich ontwikkelen, waarin een groeispurt in lichaamslengte optreedt en waarin uiteindelijke geslachtsrijpheid wordt bereikt (Vlugt, 2016).

Deze overgang vraagt om voorlichting. Passende voorlichting wordt meestal gegeven nadat een jongere ongepast gedrag heeft laten zien (bijvoorbeeld ongewild aanraken van anderen of naaktfoto’s plaatsen op internet) of als een gedragsverandering nodig is waarbij ook anderen baat hebben (bijvoorbeeld hygiëne). De laatste jaren onderkent men steeds meer het belang van een geïntegreerde en brede benadering van seksuele en relationele vorming. Ook het draagvlak om kinderen al op jonge leeftijd seksuele en relationele vorming aan te bieden, neemt toe (Vlugt, 2016). De methode Pubermind biedt vanuit de zes onderwerpen (zie onderstaand afbeelding) de mogelijkheid om tijdig aandacht te hebben voor verbreding van kennis en vaardigheden over alle facetten van de puberteit.

We hebben het spel Pubermind in de afgelopen jaren met verschillende doelgroepen gespeeld, waarbij we uiteenlopende problematiek tegenkwamen. Het spelen in groepjes bleek grote meerwaarde te hebben. Door jongeren het spel met elkaar te laten spelen komen gesprekken op gang, wordt inzicht bevorderd, sociaal gedrag versterkt en leren de jongeren van elkaars ervaring. Onze ervaring hierbij is dat het spel Pubermind een middel is en dat de speelwijze van groot belang is om de beoogde doelen te bereiken. Zo is Pubermind een methode geworden.

Ondanks dat er wel voorlichtingsmateriaal beschikbaar is, blijft er behoefte aan vooral passend voorlichtingsmateriaal. Het is een uitdaging om de vertaalslag te maken naar de praktijksituatie. De methode Pubermind biedt dan ook het spel Pubermind niet los aan, maar in combinatie met een interactieve lezing om de vertaling naar uw praktijksituatie te waarborgen. Ook het belang van passende voorlichting voor specifieke doelgroepen wordt vanuit de literatuur ondersteund.

Literatuur:

Marris, S., Vink, R., Deurloo, J., Oud, B., de Lijster-van Kampen, G., & Kuyper, A.
              (2020). Richtlijn seksuele ontwikkeling voor jeugdhulp en
              jeugdbescherming. NIP/NVO/BPSW.

Van der Vlugt, I. (2016). Richtlijn seksuele vorming. Visie, doelen en uitgangspunten. Rutgers